Sankcje za nieprawidłową wypłatę wynagrodzenia dla pracownika

Istnieje wiele sankcji jakie mogą być nałożone na pracodawcę, który wypłaca nieodpowiednią wypłatę swoim pracownikom. Wszystkie z nich są dokładnie opisane w polskich przepisach – warto w takim razie zapoznać się z nimi nieco bliżej. Artykuł 471 kodeksu cywilnego mówi, że pracodawca ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach ogólnych.

W praktyce zasady te mówią, że dłużnik jest zobowiązany do uregulowania wszystkich zaległych należności i naprawienia w taki sposób szkody wynikającej z niewykonania albo nienależytego wykonania swoich zobowiązań. Wyjątkiem jest sytuacja, w których niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań jest efektem zaistniałych okoliczności, na które dłużnik nie ma żadnego wpływu. Aby takie prawo zostało wprowadzone w życie, musi zaistnieć tutaj warunek konieczny czyli poniesienie przez pracownika szkody wynikającej z niewypłacenia na czas wynagrodzenia za pracę lub też możliwość, że odpowiedzialność za niewłaściwie wypłacone świadczenia spoczywa na pracodawcy. Przez szkodę rozumiemy tutaj nie tylko rzeczywiste straty poniesione przez pracownika ale również jakiekolwiek naruszenia przysługujących mu praw. Takie regulacje mogą mieć zastosowania w wielu różnych przypadkach. Jednym z nich jest sytuacja, kiedy wypłata zarobku zostaje dokonana w miejscu innym niż ustalone w umowie, kiedy wysokość wypłaty zostaje obniżona bez wcześniejszych ustaleń z pracownikiem i podania konkretnych powodów lub też zostaje ona wypłacona w niewłaściwy sposób – na przykład przekazem pocztowym zamiast przelewem na konto bankowe.

Obowiązek udowodnienia takiej szkody spoczywa na pracowniku. Dla pracodawcy istnieje możliwość uwolnienia się od takiej odpowiedzialności, o ile tylko jest on w stanie udowodnić, że szkoda dla pracownika wynikała z niezależnych od niego przyczyn. Należy jednak pamiętać o tym, że w tej definicji nie znajdują się między innymi przejściowe problemy finansowe lub trudna sytuacja ekonomiczna firmy – jest to standardowe ryzyko wpisane w prowadzenie działalności gospodarczej. Z odpowiedzialności takiej pracodawca może być zwolniony między innymi w sytuacji, kiedy pracownik podał nieprawidłowe dane do przelewu lub też przesłał je z dużym opóźnieniem. Jeżeli pracodawca wypłaca wynagrodzenie w niewłaściwej formie, to pracownik ma prawo do odmowy przyjęcia takich pieniędzy. Może również natychmiast domagać się naprawienia takiej szkody przez pracodawcę i wywiązania się z jego zobowiązań. Prawo do domagania się odsetek przez pracownika pojawia się w momencie, kiedy pracodawca zwleka z wypłatą należnego wynagrodzenia. Warto pamiętać o tym, że pracownik przyjmujący wynagrodzenie mimo jego niewłaściwej formy automatycznie traci prawo do żądania ponownej wypłaty wynagrodzenia, tym razem w odpowiedniej formie. W przypadku, gdy pracodawca nie wypłaca odszkodowania w terminie lub też wypłata tylko jego część grozi mu tak zwane popadnięcie w zwłokę. W takiej sytuacji pracownik ma prawo do ubiegania się o wypłatę nie tylko zaległego wynagrodzenia, ale również odsetek i odszkodowania za zwłokę. Pod pojęciem zwłoki rozumiemy tutaj niewywiązanie się z takich zobowiązań w terminie; jeśli jednak termin nie został wcześniej ustalony, to przez zwłokę rozumiemy brak wypłaty wynagrodzenia niezwłocznie po otrzymaniu ponaglenia od pracownika. Jako spóźnienie traktowane jest również wypłacenie jedynie części należnego wynagrodzenia.

Obniżenie kwoty wypłaconej pracownikowi bez żadnego wyraźnego powodu jest tutaj traktowane jako opóźnienie. Polskie przepisy przyznają pracownikowi prawo do domagania się wypłacenia dodatkowych odsetek w przypadku takiego opóźnienia. Warto pamiętać, że nie ma tutaj znaczenia, czy opóźnienie wynikało z celowego działania pracodawcy, czy też z niezależnych od niego przyczyn – prawo do wypłaty odsetek pracownik zachowuje w każdym przypadku. Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku, gdy pracodawca przez pomyłkę wypłacił pracownikowi zbyt wysoką kwotę. W takiej sytuacji to na nim spoczywa obowiązek ponownego uregulowania zobowiązań, zaś pracownik nie ma prawa do zatrzymania nadpłaty.